Een modulair carbon/aluminium chassis, speciale 3D props, krachtige 2300 kV brushlessmotoren, GR-18 ontvanger met geïntegreerde flight control, dit zijn  zomaar wat specs van de nieuwe Alpha 300Q Graupner’s 3D multicopter. Tot nu toe zag je 3D multicopters eigenlijk alleen maar in zelfbouwuitvoeringen, Graupner is de eerste die hem vliegklaar levert en daarmee de stap naar het 3D vliegen binnen ieders bereik brengt.

Bekijk deze foto set op Flickr

Na het succes van de Alpha 250Q, Graupner’s racedrone, is er dus nu de Alpha 300Q, geen opvolger van de 250Q maar een echt andere kijk op multicoptervliegen. De 250Q en 300Q zijn Graupner’s enige multicopters en geven duidelijk de richting aan waarin de firma zich aan het specialiseren is, namelijk die van de snelle specialistische multicopters. Ze laten duidelijk de markt met de superstabiele camera-copters aan zich voorbij gaan. Ook de instapmarkt is duidelijk geen optie voor Graupner, ook al heeft de Alpha 300Q wel een programma waarmee het allemaal iets rustiger gaat een instapper wordt het daar niet mee. Graupner plaatst hem zelf tussen gevorderde - en provlieger in en ik denk dat ze daar helemaal gelijk in hebben.

Zender
Al wordt de Alpha 300Q vliegklaar geleverd er zit geen zender bij en dat is eigenlijk ook wel logisch als je er van uitgaat dat ervaring in het vliegen gewenst is, dan zal de aspirant eigenaar van de Alpha 300Q ook wel over een zender beschikken. Dat dit een Graupner HoTT zender zal moeten zijn is natuurlijk ook geen punt van discussie en de minimum eis is een 6-kanaals uitvoering, Graupner’s advies is een MX-12 of hoger. Mocht je nog geen HoTT zender hebben dan kun je deze ook zonder ontvanger aanschaffen, want deze zit al ingebouwd in de Alpha 300Q, dat scheelt toch mooi een 120 euro en zo heeft elk nadeel ook zijn voordeel om de woorden van het orakel nog maar eens te gebruiken. De MX-12 is leverbaar in vijf talen, namelijk: Duits, Engels, Frans, Italiaans en Spaans, dit betekent dat als je een Duitse uitvoering aanschaft alle menu’s en het meegeleverde handboek in het Duits zijn, maar op de meegeleverde 4GB micro SD-kaart vind je alle andere menutalen en op de site van Graupner kun je na registratie de andere handboeken in PDF formaat downloaden. Nederlands vind je er ook maar alleen het handboek, geen menu’s.

>> ... en de Alpha knalt met gillende motoren verder omhoog. <<

Handboek
De aandachtige lezer zal het wel opgevallen zijn, ik heb het niet over een handleiding maar met nadruk over een handboek. En dat mag ook wel, want met 200 pagina’s is het de meest uitgebreide handleiding die ik tot nu toe ben tegen gekomen, ik zie het somber in als ik er aan denk dat dit allemaal doorgenomen moet gaan worden. Maar dat valt gelukkig mee, want alle instellingen voor de Alpha 300Q zitten opgeslagen in de GR-18 +3G+3A ontvanger van de Alpha en zijn uitleesbaar via het telemetriemenu van de zender. Wat je wel op de zender moet doen is de Alpha 300Q aan één van de tien modelplaatsen toewijzen, failsafe instellen, de waardes voor de beginners- en promode invoeren en deze aan een schakelaar koppelen. De meest logische van de vier schakelaars is daarvoor Switch 3 want die heeft als enige een twee standenmogelijkheid en bevindt zich boven de rechterstick. Het grote verschil tussen de beide mogelijkheden is dat in de beginnersstand de uitslagen beperkt zijn tot ongeveer 50% en dat het gas maar één kant op werkt, namelijk van dicht (onder) naar volgas (boven) terwijl in de prostand de uitslagen 100% zijn en het gas zowel vol vooruit als vol achteruit kan met gas dicht in het midden. Om ervoor te zorgen dat als je met het gas dicht omschakelt, van beginner naar pro, de motoren niet gelijk vol achteruit gaan moet er nog een aanpassing gemaakt worden aan een mixer maar dat is het dan ook wel, voor al het andere zorgt de GR-18 ontvanger. Waar je het handboek wel voor nodig hebt is voor het instellen van een eventueel al aanwezig of later aan te schaffen vliegtuig of helikopter en dat mogen er ook een paar zijn, want de MX-16 beschikt over tien modelgeheugenplaatsen.

Bekijk deze foto set op Flickr

Binding
Het is even zoeken maar je kunt als je de accu los aansluit via een uitsparing in het carbon bovendek met een 2 mm inbus precies het Bind knopje op de ontvanger ingedrukt houden en ook het groene en rode LEDje in de gaten houden tijdens het aan de zender koppelen van de Alpha 300Q, het zogenaamde binden. De Alpha is uitgerust met een stel serieuze motoren en dito props, dus het is geen onverstandig plan om tijdens werkzaamheden waarbij je met je handen binnen het bereik van deze laatste gaat komen ze uit voorzorg even te demonteren.

Accu’s
Er kunnen nogal hoge stromen lopen tussen de LiPo accu en de Alpha 300Q, om ervoor te zorgen dat dit probleemloos verloopt vertrouwt Graupner op het XT60 stekkersysteem dat een ompoolbeveiligde en strakke verbinding garandeert. Je kunt de Alpha op 3S en 4S vliegen, waarbij op 3S al snelheden tussen de 80 en 100 km geclaimd wordt, maar dat kan dus nog sneller op 4S. Als je nog niet zoveel ervaring hebt met dit soort multicopters en de bijbehorende snelheden zou ik zeker starten met 3S en ook dan heel voorzichtig met het gas omspringen.

Alpha 300Q
De accu’s zijn niet alleen vanwege hun spanning interessant maar ook vanwege hun gewicht, afmetingen en hoeveelheid milliampère. Hun gewicht en afmetingen zijn vooral interessant omdat de accu het enige deel van de multicopter is waarmee je de balans kunt beïnvloeden en de hoeveelheid milliampère bepaalt voor een flink deel de vliegtijd. Graupner geeft bij de specificaties op dat de Alpha een leeggewicht heeft van ± 460 gram en een vliegklaargewicht van 600 gram, er van uitgaand dat dit gemeten is met een LiPo uit eigen collectie dan betekent dit dat hij gewogen is met een 4S 1300mAh LiPo dit is tevens met 71mm de kortste accu en geeft je dus de meeste mogelijkheid om te experimenteren met de balans, maar hij geeft je ook de kortste vliegtijd. Iets beter is dat met de 4S 1500 mah die geschikt is voor gebruik in de Alpha, deze is wel iets langer namelijk 85 mm en 40 gram zwaarder. De accu waarmee ik gevlogen heb heeft met zijn 2200 mAh de langste vliegtijd is met 200 gram het zwaarst en door zijn lengte van 104 mm hoef je niet te zoeken naar de balans, gewoon helemaal naar achteren in de accuruimte plaatsen. Als ik de skills van een echte 3D piloot had dan zou ik blind voor de 1300 mAh uitvoering gaan, 4S, optimaal in balans te monteren en een laag gewicht zorgen ervoor dat je het maximale uit de Alpha 300Q kunt halen, op mijn bescheiden niveau telt vliegtijd meer dan de rest want de Alpha is zelfs in deze uitvoering en gevlogen op de beginnersstand nog een heel avontuur om mee te (leren) vliegen en elke extra minuut extra per accu is meegenomen.

Techniek
Als ik op de afgelopen Toyfair in Neurenberg bij Graupner Daniël Simmering demo’s met de Alpha 300Q zie geven, dan is onmiddellijk duidelijk dat de door Graupner ontwikkelde en gebruikte techniek op een heel hoog niveau functioneert, zeker als het bediend wordt door iemand die echt het uiterste uit het materiaal kan halen. Ik heb ademloos toegekeken hoe hij in de beginnersstand opstijgt tot ongeveer een meter boven de grond, dan overschakelt op de prostand, de Alpha direct op zijn rug draait en hem meteen weer naar de grond vliegt om daar op een centimeter of 2 à 3 te blijven hangen of om de Alpha van zijn linkerkant naar zijn rechterkant te laten springen en daarbij maar een meter te verplaatsen, ‘wahnsinn’ om maar even in het Duits te blijven. Dat de Alpha zo makkelijk op zijn rug draait heeft onder andere te maken met de waanzinnige snelheid waarmee de motoren kunnen omschakelen van voor- naar achteruit, dat hij daarna zo goed blijft reageren zit voor een groot deel in de props die aan beide zijden een identiek profiel hebben. Ook het vermogen dat de vier 2300 kV Ultra brushlessmotoren leveren en dat door de 20A Ultra brushless control regelaars gecontroleerd wordt speelt een grote rol, terwijl de gyro die in de ontvanger ingebouwd zit de Alpha zijn stabiliteit geeft. Als extra is er ook een voltagemodule ingebouwd die via de telemetrie informatie over de vliegaccu geeft en je op tijd waarschuwt dat het beter is om je landingsplaats op te gaan zoeken.

Bekijk deze foto set op Flickr

GPS
Als je gewend bent om met behulp van GPS je multicopter te besturen dan ga je een spannende tijd tegemoet want deze mogelijkheid zit niet op de Alpha 300Q, dus wordt hooveren weer echt hooveren en niet je multicopter op hoogte brengen en dan gaan staan kijken hoe mooi hij op zijn plaats blijft hangen. Gelukkig doet de gyro van de Alpha zijn werk goed en hoef je je alleen maar te concentreren op het op zijn plaats en hoogte houden, dit valt buiten door de aanwezige wind nog niet mee, maar des te groter is het gevoel van controle als je het onder de knie krijgt en je merkt dat hoe kleiner je de correcties maakt hoe beter je alles onder controle hebt. Een kleine tip voor als je net begint: zorg dat de wind in je rug staat en start de Alpha met zijn neus in de wind, dit geeft je wat meer tijd om te reageren en als je toch wat te laat bent zal de multicopter van je afgaan en niet naar je toe.

>> ‘Wahnsinn’ om maar even in het Duits te blijven. <<

Vliegen
Oké, hooveren gaat goed, tijd om te gaan vliegen en al presenteert Graupner de Alpha 250Q als de race uitvoering en de 300Q als de 3D specialist heeft deze laatste er ook echt zin in. Wat eigenlijk nog meer opvalt dan zijn vliegsnelheid is de tijd die nodig is om die snelheid te bereiken, er lijkt totaal geen vertraging te zijn en de Alpha regeert direct op een wijziging van de sticks, als je weleens een kolibrie hebt zien vliegen snap je onmiddellijk wat ik bedoel. Als je alles onder controle hebt zoals de eerder genoemde Daniël Simmering is het indrukwekkend om te zien, bij mij ziet het er allemaal wat rommeliger uit maar het leert wel snel zeker als je zorgt dat je de ruimte hebt en niet te laag blijft. Op de fototafel zagen de LED’s er superhelder en krachtig uit, en dat zijn ze ook, maar door het formaat en de snelheid waarmee de Alpha zich voortbeweegt is hij al snel heel klein en blijft het toch lastig om op zicht te kunnen bepalen welke kant de voor- achterzijde is, concentratie is het codewoord bij het vliegen en dan staat hij bij mij nog op de beginnersstand.

Kunstjes
Ik vlieg inmiddels een paar weken met de Alpha 300Q, niet elke dag maar toch vaak genoeg om ook de prostand of Acro zoals Graupner hem ook wel aanduidt te gaan proberen. De witte props vertonen al aardig wat groene strepen en het is heel aantrekkelijk om te zeggen dat dit gekomen is bij het zo laag op zijn rug vliegen met de Alpha dat ik het gras gemaaid heb met de props, maar de werkelijkheid is dat de Alpha zo laag is dat de props het gras raken tijdens start en landing. Starten heb ik opgelost door hem vanaf de transportbox te laten opstijgen, er op landen lukt mij niet dus dat gebeurt in het gras, inmiddels weet ik uit ervaring dat starten vanuit het gras een heel slecht plan is want binnen de kortste keren beschadig je dan je props,iets waar de witte trouwens gevoeliger voor blijken te zijn dan de rode. Maar ik dwaal af, tijd voor kunstjes dus, zelf heb ik er wel vertrouwen in dat dit moet gaan lukken en vol enthousiasme breng ik de Alpha op hoogte en zet in één vloeiende beweging de gasstick in de middenpositie, haal switch 3 om en geef weer gas en de Alpha knalt met gillende motoren verder omhoog, oké, dat was ik even vergeten... je hebt nu natuurlijk nog maar de halve slag over en dat merk je dus goed, iets om rekening mee te houden dus. Het lijkt mij handig om tijdens mijn 3D pogingen maar flink wat hoogte te hebben en dat blijkt een goed plan want nu alles op de volle 100% reageert begin ik eigenlijk weer op nul, mijn stickbewegingen zijn veel te wild en extreem en de Alpha volgt direct, iets wat er wel erg spectaculair uitziet maar waar ik zelf totaal geen controle over heb. Terug naar de basis dus en met steeds kleinere bewegingen krijg ik de controle langzaam maar zeker weer terug, dat voelt beter en nu ben ik ook in staat om met een snelle links- rechtsbeweging van de stick de Alpha op zijn kant van rechts naar links te laten bewegen, dit is kicken en de rest van de accu gaat op aan het verbeteren van mijn techniek en aan het eind moet zelfs de fotografe toegeven dat het er af en toe best goed uitziet, natuurlijk verpruts ik het onmiddellijk daarna door tijdens het landen de stick naar mij toe te bewegen waardoor de motoren ineens achteruit gaan draaien en de Alpha net zo snel als hij kan klimmen naar beneden komt zetten en dat is volgens de specs met een 3S LiPo ergens tussen de 80 en 100 km. Gelukkig reageert de Alpha snel, dus blijft het bij schrikken en het besef dat ik er nog lang niet ben.

Conclusie
Waarschijnlijk zal de aanschafprijs er wel voor zorgen dat een beginner deze Alpha 300Q, en dat geldt eigenlijk ook voor zijn racebroertje de Alpha 250Q, niet als eerste toestel zal kiezen want dat wordt echt geen succes. Behalve dat het ronduit gevaarlijk is zal het er waarschijnlijk ook voor zorgen dat je heel snel genezen bent van het vliegen met een multicopter. De Alpha’s zijn zoals Graupner zelf al aangeeft bedoeld voor piloten die al over ervaring beschikken met vliegen en persoonlijk ben ik erg nieuwsgierig naar wat een ervaren 3D helivlieger van de Alpha 300Q zal vinden. De combinatie met de MX-12 is een heel goede en duidelijker dan op de weg komt de kwaliteit van de HoTT techniek van Graupner in de lucht tot zijn recht en heb ik op geen enkel moment iets van vertraging of een minder signaal kunnen ontdekken tijdens het vliegen.

Fred Boots

graupner.com

Tags: Graupner, Zender, Alpha 3D, Copter, HoTT, MX-12